DONALD TRUMP VÀ CUỘC CÁCH MẠNG THUẾ NĂM 2025
Tháng 4/2025, Hoa Kỳ chính thức công bố loạt cải cách thuế lớn nhất trong nhiều thập kỷ. Với mục tiêu củng cố sản xuất trong nước và tăng tính cạnh tranh của nền kinh tế Mỹ, Tổng thống Donald Trump đưa ra chính sách cắt giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 21% xuống 15%, đồng thời áp dụng thuế nhập khẩu 10% với hầu hết hàng hóa từ các quốc gia trên toàn thế giới – ngoại trừ Canada và Mexico.
Đây là những bước đi mạnh mẽ với kỳ vọng thúc đẩy doanh nghiệp Mỹ quay trở lại đầu tư trong nước, tạo thêm việc làm và củng cố chuỗi cung ứng nội địa. Trên thực tế, chỉ trong vài tháng đầu năm, hơn 380 tỷ USD lợi nhuận của các tập đoàn lớn đã quay trở lại Mỹ, tạo ra hiệu ứng đầu tư tích cực, kéo theo đà tăng trưởng cho thị trường lao động và tài chính.
Tuy nhiên, chính sách này cũng đặt ra không ít thách thức. Việc áp thuế nhập khẩu bổ sung lên tới 49% với hơn 60 quốc gia, trong đó có Việt Nam (46%), Campuchia (49%) đã gây ra không ít lo ngại trong cộng đồng doanh nghiệp quốc tế. Ngoài ra, Mỹ cũng áp thuế 25% với ô tô nhập khẩu – kể cả từ các đối tác thân cận – làm dấy lên lo ngại về sự gián đoạn chuỗi cung ứng và căng thẳng thương mại gia tăng.
Với Việt Nam, chính sách thuế mới của Mỹ tác động trực tiếp đến các lĩnh vực xuất khẩu chủ lực như may mặc, giày dép, thiết bị điện tử, vốn đang phụ thuộc lớn vào thị trường Mỹ. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, mức thuế cao này có thể khiến doanh thu xuất khẩu suy giảm, ảnh hưởng đến việc làm và tốc độ tăng trưởng của nhiều ngành công nghiệp.
Bên cạnh đó, việc Mỹ hạ thuế doanh nghiệp xuống mức thấp kỷ lục đã làm suy yếu lợi thế thuế của nhiều quốc gia trong khu vực, trong đó có Việt Nam (thuế doanh nghiệp hiện ở mức 20%). Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam có thể đối mặt với nguy cơ mất từ 5–8 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp mỗi năm, nếu không có các điều chỉnh kịp thời trong chính sách thu hút đầu tư.
Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia nhận định rằng các nền kinh tế đang phát triển cần chủ động hơn trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tăng cường giá trị gia tăng trong sản phẩm, và tập trung xây dựng nội lực thông qua cải cách hạ tầng, thể chế và chất lượng nguồn nhân lực.
Chính sách thuế mới của Mỹ không chỉ là câu chuyện kinh tế nội địa, mà là dấu hiệu cho thấy một trật tự thương mại toàn cầu đang dần được tái định hình. Việt Nam và các quốc gia khác cần theo dõi sát sao, đánh giá tác động thực tế và có những chiến lược linh hoạt để thích ứng – không chỉ để vượt qua khó khăn trước mắt, mà còn để vươn lên mạnh mẽ trong bối cảnh mới.
